Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Başaran | Kıta Avrupası Felsefesi Klasiklerini Okuma Yöntemi

Özet:

Ders Hayrunnisa Akgün’ün takdimiyle başlıyor. Hoca dersi hazırladığı slayt üzerinden anlatıyor. Bu slaytta konuları dört başlık altında ele alıyor. Bunlar:

1. Kıta Felsefesi Nedir?

2. Kıta Felsefesinde “klasik” nedir?

3. Kıta Felsefesinde Klasik Eserler Nelerdir?

4. Kıta Felsefesinin Klasik Eserleri Nelerdir?

Birinci başlık altında önce ilk altbaşlık olan nedir başlığı altında Aristoteles’in mahiyet sorusuna değinip ardından da nedir sorusunu Kıta felsefesine uyguluyor. Kıta’yı önce coğrafi anlamda ele alıyor ardından onu oluşturan göç, dil gibi kültürel meseleler dahilinde nasıl oluştuğuna ve adadan ayrılan yönlerine vurgu yapıyor. Aynı hangi konularla ilgilendiklerine dair metafiziğin bilime boyun eğdirilmesi, makineleşme, Aydınlanma eleştirisi, kolonyalizm gibi meselelere değiniyor. Analitik felsefeden yöntem ve yaklaşım olarak ayrımlarından bahsediyor. Heidegger’den alıntılayarak Analitik felsefenin Platon’dan itibaren gelen felsefenin zorunlu ama yanlış bir sonucu olduğundan bahsediyor. Antik Yunan’da parçalı, fragmanlı yazı ve düşünce stili olduğundan, Aristoteles’in “Ogranon”undaki ve “Ruh Üzerine”deki akıl yürütme biçimlerinin de farklı olduğundan bahsediyor.

Aynı zamanda Kıta felsefesinin çıkış noktasının Kant’ın “Saf Aklın Kritiği” ile başladığından ardından onun öğrencilerinden Hegel’e ulaşarak gelen bir silsile olduğundan bahsediyor.

İkinci altbaşlık olan Figürler ve Ekoller altında da ilk figürler, çağdaş kıta felsefesi ve günümüzde kıta felsefesi olmak üzere üç alt başlıkta ele almıştır. İlk figürler altında Kant, Hegel, Schelling, Marx, Kierkegaard, Nietzsche, Freud ve Schopenhauer gibi isimlerden, Çağdaş kıta felsefesinde Husserl, Heidegger, Bergson, Arendt, Levinas, Gadamer gibi isimlerden, günümüz kıta felsefesinde ise halihazırda yaşayan yahut yeni ölmüş isimlerden bahsedilmiştir.

İkinci başlık olan kıta felsefesinde “klasik” nedir başlığında Gademer’in Hakikat ve Yöntem’inin “Klasik” bölümündeki tanımını vermiş klasiği de 1- muhafaza edilen, 2- nakledilen, 3- refleksiyonu önceleyen, 4- bağlayıcı geçerliliğe sahip ve 5- tarihsel eleştiriye direnen bir yapıya sahip olarak tanımladığından bahsederek bu maddeleri açmıştır.

Üçüncü başlık olan kıta felsefesinde klasik eserler nelerdir başlığı altında da kıta felsefesinin 1- Mitolojiler ve Dinler, 2- Antik ve Orta Çağ, 3- Modern olmak üzere üç dönemdeki eserlerini saymıştır. Ve bu dönemlerdeki metinlerin yeni bir metin okundukça veya açığa çıkarıldıkça sayısının arttığından bahsedilmiştir.

Dördüncü başlık olan kıta felsefesinin klasik eserleri nelerdir başlığı altında ise Hegel’in metinleri gibi kaynak/köken metinler, Heidegger’in, Husserl’in metinleri gibi çağdaş metinler son olarak da olmazsa olmaz olarak görülen on temel eserler ele alınmış, olmazsa olmaz metinler değerlendirilmiştir.

Türkçe’de yazılmış eserlere de değinilmiş ve kıta felsefesini tanıtan, ya da bu alanda çalışan isimlerin metinlerinden bahsedilmiştir.

Son olarak da Türkiye’de felsefe yapma biçiminden ve kıta Avrupası veya analitik felsefeden konuların çalışılmasının o felsefe biçimi olmadığından, yapılan şeyin felsefe tarihçiliği olduğundan bahsedilmektedir.

Ön Okuma Metni:

· Burhanettin Tatar – Din İlim ve Sanatta Hermenötik

· Quentin Skinner – Çağdaş Temel Kuramlar

· Martin Heidegger – Varlık ve Zaman

· Gaston Bachelard – Mekanın Poetikası

· Maurice Merleau-Ponty – Algının Fenomenolojisi

· Hans-Georg Gadamer – Hakikat ve Yöntem

· Hannah Arendt – İnsanlık Durumu

· Theodor Adorno ve Max Horkheimer – Aydınlanmanın Diyalektiği

· Michel Foucault – Kelimeler ve Şeyler

· Gilles Deleuze ve Felix Guattari – Bin Yayla

· Luce Irigaray – Cinsel Fark Etiği